دغدغه‌های طبیبانه: بگذارید خانه‌ای برای اندیشمندان باقی بماند!

عبدالرضا ناصر مقدسی

چاپ شده در روزنامه شرق.

دوباره وقتی سرخط خبرها را نگاه کردم مثل همیشه با خبر بد دیگری روبرو شدم. اینکه شهرداری می‌خواهد بدون هیچ اخطار قبلی خانه اندیشمندان علوم انسانی را تخلیه کند و فقط همان شب به مدیران مجموعه گفته شده که «من این ساختمان را می‌خواهم». به همین سادگی و راحتی. من بارها در سخنرانی‌ها و همایش‌های خانه اندیشمندان شرکت کرده‌ام و چند باری هم افتخار سخنرانی در آن مکان را داشته‌ام. فکر می‌کنم تمام کسانی که با اندیشه سروکار دارند چنین خاطرات مشترکی داشته باشند. محیطی آرام و دنج که برای گفتگو و تامل ساخته شده حالا به همین راحتی آماج تفکری قرار می‌گیرد که اندیشه برایش مهم نیست و بستن یک خانه فرهنگی با بستن یک مخروبه هیچ فرقی برایش ندارد. البته بگمانم این آفتی است که تمام فرهنگ ما را در برگرفته است. وقتی آمار کتابخوانی ما تا این اندازه کم و ناچیز است، وقتی تیراژ کتاب‌ها در بهترین حالت در کشور نود میلیونی ۱۰۰۰ عدد است انتطار بیشتری هم نباید داشت. در چنین فرهنگی خانه اندیشمندان و سایر اماکن مشابه صرفا ضرر زا خواهند بود و باید درشان تخته شود. از طرف دیگر فکر می‌کنم که چنین آمار و چنین اتفاقاتی می‌توانند نوعی تلنگر هم محسوب شوند و به ما خاطر نشان کند که بکجا داریم می‌رویم. فرصتی برای بهبود شرایط نیست و نباید دست روی دست بگذاریم.

 فقط اعتراض کافی نیست باید به آسیب‌شناسی اتفاقاتی که می‌افتد پرداخت. شاید هیچ گونه اراده‌ای برای ارتقای فرهنگی در نهادهای دولتی وجود نداشته باشد اما این‌ها همه حاکی از مشکلات بسیار بنیادی‌تری است که فرهنگ ما را در میان گرفته و باید برای برون رفت از آن چاره اندیشی کرد. یک راه مهم حفظ همین انجمن‌ها و گروه‌های کوچک است: برای همین است که اعتراض همگانی اندیشمندان و کسانی که اندیشیدن برایشان مهم است تا بدین اندازه اهمیت پیدا می‌کند. پس همه با هم و هم کلام با مسعود جعفری جوزانی از همه‌ی نهادهای ذی‌ربط مطالبه می‌کنیم تا خانه اندیشمندان برای اندیشمندان باقی بماند.