جایزه‌ی نوبل پزشکی جایزه‌ای برای علم و انسانیت
عبدالرضا ناصر مقدسی
جایزه نوبل امسال به طور مشترک به «کاتالین کاریکو» مجارستانی-آمریکایی و «درو وایسمن» آمریکایی رسید که الحق شایسته دریافت این بزرگترین و معتبرترین جایزه بین‌المللی بودند. تحقیقات این دو دانشمند پایه‌ای برای ساخت واکسن‌های ام آر اِن اِی (MRNA) توسط شرکت‌های مدونا و فایزر شد. همه‌ی ما که دوران پاندمی کوید ۱۹ را طی کرده‌ایم و چه بسا هر کدام از ما عزیزی را هم از دست داده باشیم متوجه می‌شویم که چنین کشفی چقدر ارزشمند است. این کشف شاید از معدود جایزه‌های نوبل باشد که دلیل و اهمیت آن را همه‌ی ما با گوشت و استخوان حس کرده‌ایم. شاید همین پیچیده بودن تأثیر کوید-۱۹ بر زندگی مردمان سبب شود که این جایزه نیز جنبه‌های مختلفی داشته و نتوان آن را به یک کشف علمی خاص محدود کرد.
این جایزه را از سه جنبه می‌توان مورد بررسی قرار داد. اولین آن اهمیت علمی ماجراست. این واکسن برای اولین بار شیوه‌ی ساخت واکسن‌ها را که بر اساس روش‌های سنتی حاوی جزء ضعیف شده و یا مرده پاتوژن بوده عوض نمود. این واکسن جدید بر اساس جزء ژنتیکی ویروس یعنی ام آر اِن اِی ساخته شده است. با ورود این واکسن به بدن، بدن آن را بعنوان همان پاتوژن شناخته و بر علیه آن آنتی‌بادی تولید می‌کند. زمانی که فرد مبتلا به کوید گردد بدنی که واکسن دریافت کرده آمادگی مقابله با آن را دارد. این روش نتنها در ساخت واکسن علیه بیماری‌های عفونی موفق است بلکه دانشمندان در حال استفاده از آن برای ساخت دارو‌های ضد سرطان هستند. از این رو روش ساخت این واکسن، انقلابی همه جانبه در علم پزشکی محسوب می‌گردد.
جنبه دوم این واکسن نشانگر پیروزی علم بر شبه علم است. در دورانی که متأسفانه در کشور ما صحبت از طب سنتی و اسلامی و روش‌های غیر علمی می‌گردد و متصدیان امر نیز بشدت از آن‌ها حمایت می‌کنند ساخت واکسن کرونا نشان داد که علم بر هر تفکری پیروز بوده و نمی‌توان با روغن بنفشه بیماران را درمان نمود. جای تأسف است در حالیکه جهان از شبه علم گذشته در کشور ما نهاد‌های اصلی درمان بدنبال مقبولیت بخشیدن به چنین روش‌های ضد علمی هستند.
اما آخرین جنبه آن جنبه اجتماعی واکسن است. همانطور که گفته شد این واکسن توانست جان میلیون‌ها نفر را نجات دهد. بگمانم اگر امسال جایزه صلح نوبل را به این دانشمندان می‌دادند چندان پربیراه نبود. هدف غایی علم کمک به انسانیت و حفظ جان انسان‌هاست. علم هیچ گونه خط و مرزی نمی‌شناسد. یک پزشک باید هر بیماری با هر طرز فکر و عقیده‌ای را درمان کند. این کاری است که این محققان و محققان بعدی که از روش آن‌ها در ساخت واکسن استفاده نمودند، انجام دادند. آن‌ها بدنبال چرا‌ها و اگر‌ها نبودند. جان انسان‌ها در خطر بود، مردم می‌مردند پس آن‌ها بدنبال راه حلی برای نجات مردمان بر آمدند. این بزرگترین درجه انسانیت است.
دکتر عبدالرضا ناصر مقدسی متخصص مغز و اعصاب و درمان بیماری ام اس (MS) در بیمارستان سینا مرکز
بدون دیدگاه