بارداری در ام اس؛ نکات مهم و مدیریت بیماری

نگاهی کوتاه به ام اس

مولتیپل اسکلروزیس (ام اس MS) یک بیماری مزمن خودایمنی است که سیستم عصبی مرکزی را تحت تاثیر قرار می دهد. این بیماری باعث اختلالاتی در عملکرد سیستم عصبی می شود و علائمی مانند مشکلات حرکتی، حسی و شناختی به همراه دارد.

” برای زنان مبتلا به ام اس، بارداری ممکن است نگرانی هایی ایجاد کند. اما با مراقبت های مناسب، بیشتر زنان مبتلا به ام اس می توانند بارداری سالمی داشته باشند. “

در این مقاله به بررسی مشکلات افراد باردار با بیماری ام اس، تاثیر بارداری بر روند بیماری، ایمنی داروهای ام اس در دوران بارداری، برنامه ریزی برای بارداری در مبتلایان به ام اس و شیردهی پس از زایمان در این بیماران پرداخته می شود.

مشکلات افراد باردار با بیماری ام اس

زنان مبتلا به ام اس در دوران بارداری ممکن است با مشکلات خاصی روبرو شوند، اما اکثر این مشکلات قابل مدیریت هستند. از جمله مشکلات شایع می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• افزایش خستگی

در دوران بارداری، خستگی یک علامت رایج است و در زنان مبتلا به ام اس ممکن است شدت بیشتری پیدا کند. جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد درمان علامت خستگی در بیماران ام اس MS مقاله مربوطه را مطالعه بفرمایید.

• نوسانات علائم

در برخی زنان مبتلا به ام اس، علائم بیماری ام اس در دوران بارداری ممکن است تغییر کنند. این تغییرات می توانند مثبت یا منفی باشند و بسته به وضعیت هر فرد متفاوت است.

• اختلالات حرکتی و تعادلی

برخی از زنان ممکن است مشکلات حرکتی و تعادلی بیشتری در دوران بارداری تجربه کنند، به ویژه در مواردی که ام اس به طور جدی بر سیستم حرکتی تاثیر گذاشته باشد. جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد درمان علامتی اختلالات حرکتی در بیماران ام اس مقاله مربوط به آن را مطالعه بفرمایید.

تاثیر بارداری بر روند بیماری ام اس

بارداری می تواند تاثیرات متفاوتی بر بیماری ام اس داشته باشد. بسیاری از تحقیقات نشان می دهند که در دوران بارداری، به ویژه در سه ماهه دوم و سوم، فعالیت بیماری کاهش می یابد و علائم بهبود می یابند. این امر ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی در دوران بارداری باشد که اثرات ضد التهابی دارند و به طور موقت فعالیت سیستم ایمنی را کاهش می دهند.

با این حال، پس از زایمان، به ویژه در ماه های اول بعد از تولد نوزاد، خطر افزایش فعالیت بیماری وجود دارد. در این دوران، برخی زنان ممکن است با شعله ور شدن مجدد علائم بیماری MS روبرو شوند. بنابراین، مهم است که برنامه درمانی و مراقبتی دقیق پس از زایمان تدوین شود تا از بروز این افزایش فعالیت جلوگیری شود.

❌ ایمنی داروهای ام اس در دوران بارداری

یکی از نگرانی های بزرگ زنان مبتلا به ام اس در دوران بارداری، ایمنی داروهایی است که برای کنترل بیماری مصرف می کنند. برخی از داروهای ام اس ممکن است بر جنین تاثیر منفی بگذارند. بنابراین، زنان مبتلا به ام اس باید قبل از بارداری با پزشک متخصص مغز و اعصاب خود مشورت کنند و در صورت لزوم، داروهای خود را تغییر دهند یا آن ها را قطع کنند.

• داروهای تزریقی

داروهایی مانند اینترفرون ها که برای درمان بیماری ام اس استفاده می شوند، ممکن است در دوران بارداری مناسب نباشند زیرا می توانند اثرات منفی بر جنین داشته باشند. در نتیجه، مصرف این داروها در دوران بارداری معمولاً توصیه نمی شود.

• داروهای خوراکی

داروهایی مانند فینگولیمود و تریفلومود که برای درمان ام اس استفاده می شوند، در دوران بارداری به دلیل خطرات احتمالی برای جنین باید قطع شوند.

• داروهای ایمن

داروهایی مانند گلاتیرامر استات و برخی از درمان های جدیدتر ام اس ممکن است ایمن تر باشند، اما مصرف آنها باید تحت نظارت دقیق پزشک انجام شود.

برنامه ریزی برای بارداری در مبتلایان به ام اس

زنان مبتلا به ام اس قبل از تصمیم به بارداری باید با پزشک خود مشورت کنند تا برنامه درمانی مناسبی برای دوران بارداری خود تنظیم کنند. نکات مهمی که باید در این مشاوره بررسی شوند عبارتند از:

• توقف داروها

برخی داروهای ام اس باید قبل از بارداری متوقف شوند. پزشک متخصص درمان بیماری ام اس می تواند زمان مناسب برای قطع داروها را تعیین کند.

• وضعیت بیماری

پزشک باید وضعیت بیماری فرد را ارزیابی کرده و در صورت لزوم، اقداماتی برای کنترل بیماری قبل از بارداری انجام دهد.

• مراقبت های پیش از بارداری

تغذیه سالم، ورزش منظم، کنترل استرس و سایر اقدامات برای بهبود سلامت عمومی و بیماری ام اس بسیار مهم است.

شیردهی و مدیریت ام اس پس از زایمان

پس از زایمان، شیردهی و مدیریت بیماری ام اس باید به دقت انجام شود. بیشتر زنان مبتلا به ام اس می توانند به طور معمول به نوزاد خود شیر دهند، اما برخی از داروها ممکن است به شیر مادر منتقل شوند و اثرات منفی بر نوزاد داشته باشند. بنابراین، استفاده از داروها باید تحت نظارت پزشک قرار گیرد.

• دوران شیردهی

شیردهی در بیشتر موارد مشکلی برای زنان مبتلا به ام اس ایجاد نمی کند و حتی ممکن است به کاهش برخی علائم کمک کند. با این حال، داروهایی مانند فینگولیمود و سایر داروهای مشابه نباید در دوران شیردهی مصرف شوند.

• افزایش خطر حمله بیماری پس از زایمان

برخی از زنان مبتلا به ام اس ممکن است پس از زایمان با افزایش فعالیت بیماری MS روبرو شوند. این افزایش فعالیت معمولاً در ماه های اول بعد از زایمان مشاهده می شود. بنابراین، نظارت دقیق بر وضعیت بیماری و پیگیری منظم پزشکی در این دوران ضروری است.

نتیجه گیری از مقاله

بارداری در زنان مبتلا به ام اس نیاز به مراقبت و برنامه ریزی دقیق دارد. با مشاوره پزشک متخصص مغز و اعصاب، تنظیم درمان مناسب و مراقبت های بهداشتی می توان به کاهش خطرات و بهبود وضعیت مادر و نوزاد کمک کرد. در دوران بارداری و پس از زایمان، کنترل علائم بیماری و مدیریت داروها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. زنان مبتلا به ام اس می توانند بارداری سالم و دوران شیردهی موفقی را تجربه کنند، مشروط بر اینکه مراقبت های پزشکی به دقت انجام شود.

دکتر عبدالرضا ناصر مقدسی متخصص مغز و اعصاب و درمان بیماری ام اس (MS) در بیمارستان سینا مرکز تحقیقات ام اس

📝 نویسنده: دکتر عبدالرضا ناصر مقدسی