راه دشوار آزادی از میان مرغزارهای آفریقا
دکتر عبدالرضا ناصر مقدسی-این نوشته در روزنامه شرق به چاپ رسیده است
مرگ ماندلا نشان داد كه انسان امروز بيشتر از آنكه تصور مى نمايد مديون آفريقاست. اگر اولين اجداد ما ،انسانهاى هوموساپينس ، از آفريقا برخاستند و بعد بسوی تمام دنیا آفریقا را پشت سر نهادند، ماندلا نشان داد كه هنوز هم تكامل بشر نياز به اين قاره پهناور دارد.ماندلا درگذشت و اين در حاليست كه ميراث او بطرز اعجاب آورى عظيم و غنى مى باشد.او در آفريقاى جنوبى عليه نژاد پرستى به مبارزه پرداخت و چيزى قريب به ٢٧ سال از عمرش را در زندان گذراند.براى من بسيار عجيب است كه خاطره اى كاملا شفاف و ملموس از يك دولت نژاد پرست در قرن بيستم دارم.واقعا عجيب است كه بعد از بيش از 250 هزار سال تكامل گونه هوموساپینس،بعد از اين همه جنگ،بعد از فضاحت دولت نژادپرست نازى هنوز هم دول غربى در همين چند سال پيش از دولتى مشابه در آفريقاى جنوبى حمايت كرده باشند.اما وقتى مى بينيم كه در كشورى همانند آمريكا همين 10 سال پيش بود كه اولين رييس جمهور سياه پوست به قدرت رسيد متوجه مى شويم كه نتنها نژادپرستى ريشه هاى قوى اى در ذهنيت بشر دارد ،ريشه هایی كه گاه متاسفانه در تركيب با علومى چون ژنتيك شكلى شبه علمى نيز بخود گرفته است، بلكه مبارزه عليه آن نيز بسيار سخت و صعب بوده و راه آن همان راه دشوار آزاديست.
بى گمان بالاترين دستاورد نوع بشر در طى تكاملش همين آزاديست.بنظر مى رسد مفاهيم ارزشمندى همچون آزادى،عدم خشونت،تسامح و تساهل مفاهيمى هستند كه انسان در سير طولانى تكاملش آنهم از طريق روابط پيچيده اجتماعى به آن رسيده و بهيچ وجه از نظر ژنتيك، ذاتى نوع بشر نبوده است.ژنتيك با قانون تنازع بقايش که خود را با جنگهای متمادی در طول هزاره ها نشان داده است همچون سدی براى تحقق آزادى عمل كرده و فقط آموزش و تجربه سبب شده كه آرام آرام مفاهيمى همچون آزادی و عدم خشونت به ارزنده ترين دستاوردهاى بشرى مبدل شوند.همين نگاه اجمالى به تاريخ بشرى كافيست كه ارزش افرادى همچون ماندلا مشخص شود و نيز معلوم گردد که چرا از نظر تكاملى تعداد افرادى همچون گاندى و ماندلا تا اين اندازه انگشت شمار بوده است.بواقع اين افراد نهايت تكامل نوع بشر بوده اند.زمانى انسان از آفريقا برخاست.اوديسه ی بشرى راه طولانى اى را از آفريقا شروع كرد كه در ابتدا حاصل ژنتيك و تكامل بيولوژيك مغز بود. ولى بتدريج و با ايجاد فرهنگ اين آموزش بود كه مفاهيم جدیدی را بدرون اديسه ی تكاملى بشر تزریق نمود و در نهايت و پس از فراز و نشيب هاى فراوان به راه دشوار آزادى رسيد. راهی که بزرگترين نمادش در آفريقا در گذشت.انگار انسان پس از سفرى دراز باز به موطن خود يعنى آفريقا بازگشته است.
نلسون ماندلا در گذشت.برگى از خاطره ى جهان ورق خورد.زمان براى لحظه اى ايستاد زيرا نفس كشيدن براى ماندلا سخت شده بود. مدتها بود كه نفس كشيدن براى او سخت شده بود.ماندلا جزئى از روح ماست.ما زندان بودن او را در خاطر داريم ،آزاد شدنش را ،رييس جمهور شدنش و بعد رها كردن قدرت را، كارى كه بسيارى قادر به انجامش نبودند.
آفريقاى پهناور امروز تنهاست. مرغزار هاى وسيعش در سوگ ماندلا خاطرات خود را از تكامل نوع بشر دوره مى كنند و به راهى كه طى شد می اندیشند، راهى كه به آزادى رسيد.
پس برقصيد اى بومیان قاره سياه، در سوگ مادیبا برقصيد.
دکتر عبدالرضا ناصر مقدسی متخصص مغز و اعصاب و درمان بیماری ام اس (MS) در بیمارستان سینا مرکز تحقیقات ام اس
بدون دیدگاه