راه دشوار آزادی از میان مرغزارهای آفریقا
دکتر عبدالرضا ناصر مقدسی-این نوشته در روزنامه شرق به چاپ رسیده است
مرگ ماندلا نشان داد که انسان امروز بیشتر از آنکه تصور مى نماید مدیون آفریقاست. اگر اولین اجداد ما ،انسانهاى هوموساپینس ، از آفریقا برخاستند و بعد بسوی تمام دنیا آفریقا را پشت سر نهادند، ماندلا نشان داد که هنوز هم تکامل بشر نیاز به این قاره پهناور دارد.ماندلا درگذشت و این در حالیست که میراث او بطرز اعجاب آورى عظیم و غنى مى باشد.او در آفریقاى جنوبى علیه نژاد پرستى به مبارزه پرداخت و چیزى قریب به ٢٧ سال از عمرش را در زندان گذراند.براى من بسیار عجیب است که خاطره اى کاملا شفاف و ملموس از یک دولت نژاد پرست در قرن بیستم دارم.واقعا عجیب است که بعد از بیش از 250 هزار سال تکامل گونه هوموساپینس،بعد از این همه جنگ،بعد از فضاحت دولت نژادپرست نازى هنوز هم دول غربى در همین چند سال پیش از دولتى مشابه در آفریقاى جنوبى حمایت کرده باشند.اما وقتى مى بینیم که در کشورى همانند آمریکا همین 10 سال پیش بود که اولین رییس جمهور سیاه پوست به قدرت رسید متوجه مى شویم که نتنها نژادپرستى ریشه هاى قوى اى در ذهنیت بشر دارد ،ریشه هایی که گاه متاسفانه در ترکیب با علومى چون ژنتیک شکلى شبه علمى نیز بخود گرفته است، بلکه مبارزه علیه آن نیز بسیار سخت و صعب بوده و راه آن همان راه دشوار آزادیست.
بى گمان بالاترین دستاورد نوع بشر در طى تکاملش همین آزادیست.بنظر مى رسد مفاهیم ارزشمندى همچون آزادى،عدم خشونت،تسامح و تساهل مفاهیمى هستند که انسان در سیر طولانى تکاملش آنهم از طریق روابط پیچیده اجتماعى به آن رسیده و بهیچ وجه از نظر ژنتیک، ذاتى نوع بشر نبوده است.ژنتیک با قانون تنازع بقایش که خود را با جنگهای متمادی در طول هزاره ها نشان داده است همچون سدی براى تحقق آزادى عمل کرده و فقط آموزش و تجربه سبب شده که آرام آرام مفاهیمى همچون آزادی و عدم خشونت به ارزنده ترین دستاوردهاى بشرى مبدل شوند.همین نگاه اجمالى به تاریخ بشرى کافیست که ارزش افرادى همچون ماندلا مشخص شود و نیز معلوم گردد که چرا از نظر تکاملى تعداد افرادى همچون گاندى و ماندلا تا این اندازه انگشت شمار بوده است.بواقع این افراد نهایت تکامل نوع بشر بوده اند.زمانى انسان از آفریقا برخاست.اودیسه ی بشرى راه طولانى اى را از آفریقا شروع کرد که در ابتدا حاصل ژنتیک و تکامل بیولوژیک مغز بود. ولى بتدریج و با ایجاد فرهنگ این آموزش بود که مفاهیم جدیدی را بدرون ادیسه ی تکاملى بشر تزریق نمود و در نهایت و پس از فراز و نشیب هاى فراوان به راه دشوار آزادى رسید. راهی که بزرگترین نمادش در آفریقا در گذشت.انگار انسان پس از سفرى دراز باز به موطن خود یعنى آفریقا بازگشته است.
نلسون ماندلا در گذشت.برگى از خاطره ى جهان ورق خورد.زمان براى لحظه اى ایستاد زیرا نفس کشیدن براى ماندلا سخت شده بود. مدتها بود که نفس کشیدن براى او سخت شده بود.ماندلا جزئى از روح ماست.ما زندان بودن او را در خاطر داریم ،آزاد شدنش را ،رییس جمهور شدنش و بعد رها کردن قدرت را، کارى که بسیارى قادر به انجامش نبودند.
آفریقاى پهناور امروز تنهاست. مرغزار هاى وسیعش در سوگ ماندلا خاطرات خود را از تکامل نوع بشر دوره مى کنند و به راهى که طى شد می اندیشند، راهى که به آزادى رسید.
پس برقصید اى بومیان قاره سیاه، در سوگ مادیبا برقصید.
دکتر عبدالرضا ناصر مقدسی متخصص مغز و اعصاب و درمان بیماری ام اس (MS) در بیمارستان سینا مرکز تحقیقات ام اس
بدون دیدگاه