دغدغه های طبیبانه

این علم است که پیروز است

دکتر عبدالرضا ناصر مقدسی-این نوشته در روزنامه شرق به چاپ رسیده است

شروع امسال بگمان من درسهای بسیاری برای جامعه و دولتمردان ما داشت.البته جوامع پیشرفته مدتهاست که این درسها را آموخته اند و این  نکات  و درسها است که به پیشرفت روزافزونشان یاری می رساند. اینکه چرا ما عقب مانده هستیم و چرا به جایی رسیده ایم که برای بدیهیات نیز باید بجنگیم و هیچ کس هم گوش شنوایی برای شنیدن آنها را ندارد، می توان از آنچه در همین یکسال بر سرمان رفت متوجه شویم. درست با شروع سال جدید گزارشاتی در مورد اثربخشی واکسن ها در جوامعی که دست به واکسیناسیون گسترده زدند منتشر شد و مشخص گشت که واکسیناسیون در چنین حجم بالائی، بشدت موثر بوده و از حجم مبتلایان و فوتی ها به شکل معناداری کاسته است.

پیروزی علم

این جمله به معنای پیروزی علم بر هر چیز دیگریست که ادعای سلامت افراد و جامعه را دارد. اینکه باید در برابر آنچه علم می گوید سر تعظیم فرود آورد و در برابر داده های علمی چیزی بیان ننمود و از آن تبعیت کرد و اینکه زمام جامعه باید بدست کسانی سپرده شود که عالم بموضوع هستند و برای انجام هر کاری باید از روشهای علمی استفاده نمود اگر برای ما بدیهی نیست برای جوامعی که پیشرفت کرده اند جزء مسلمات می باشد. سیاست علم است. اقتصاد علم است.

اگر کسی علم سیاست را نداند و از اقتصاد مدرن سر در نمی آورد و در آن خبره نیست نباید برای یک جامعه نقشه راه تدوین کند. در غیر این صورت نتیجه همان چیزی می شود که هر روز در جامعه خود شاهدش هستیم. در حالیکه اکنون جوامع پیشرفته دارند یکی پس از دیگری حاصل برخورد علمی خود را با مقوله کوید-19 می بینند، حاصلی که شامل کاهش مبتلایان و نیز فوتی های آن جامعه است، متاسفانه مجددا آمارهای ابتلا در جامعه ما رو به افزایش رفته و در خبری  وحشتناک می شنویم که 15 هزار فرد مبتلا به کوید-19 در ایام نوروز به سفر رفته اند. یعنی حتی حاکمیت ما اراده ای برای قرنطینه کردن افراد مبتلا هم نداشته و عملا با اینکار خود بد به گردش هر چه بیشتر ویروس در جامعه یاری رسانده است. چیزی که با هیچ معیاری  قابل توجیه نیست.

کادر درمان نیز می داند که در چند روز آینده باید منتظر موج جدیدی از ابتلایی باشند که حاصل ندانم کاری ها و بی توجهی های همه از مردم گرفته تا مسئولان است. واکسیناسیون قطره چکانی که آن هم به شکلی کاملا بی برنامه دارد اجرا می شود حاکی از آن است که کماکان باید در داغ مرگ هموطنانمان بسوزیم چرا که حاکمان ما نمی خواهند حتی در زمانه ای که مرگ اینگونه در هر خانه ای سرک می کشد دست از غیر علمی فکر کردن خود بردارند. وقتی در برابر کسانی که از استفاده از روغن بنفشه برای دفع کرونا سخن می گویند هیچ واکنشی صورت نمی گیرد و کماکان ایادی کتاب سوز و خرد سوز  آنها اینگونه  سلامت جامعه را دستخوش خطر می کنند باید منتظر طرحی آنهم از مجلس این کشور بود که تقاضای ایجاد سازمان طب اسلامی را دارد. طبی که  هیچ از مراجع معظم تقلید آن را درست ندانسته و هیچ گونه پایه ای علمی برای ادعاهای آنها وجود ندارد.

چگونه کسی که در دانشگاه پزشکی درس نخوانده، کشیک نداده ، عمر خود را بر سر خواندن انبوه کتابها نگذاشته و حتی کتابها را می سوزاند می تواند مدعی درمان و سلامت انسانها باشد.

کارل ساگان که از مروجان بزرگ علم در قرن بیستم بود در جمله ای در کتاب «اژدهای بهشتی» نوشت که علم چراغ راه آینده ماست. او در مورد عصر فضا و مغز و آگاهی سخن می گفت . وقتی بعنوان یک دانش آموز دبیرستانی کتاب او را می خواندم هیچ گاه فکر نمی کردم که برای بدیهیاتی همانند این جمله که «برای درمان یک بیماری باید به پزشک مراجعه کرد و دارو درمان و واکسن دریافت کرد» نیز باید به این جمله از کارل ساگان ارجاع دهم.

بیشک عدم تفکر علمی نتنها مهم ترین عامل عقب ماندگی ما محسوب می شود بلکه حالا جدا از فرهنگ و سیاست و اقتصاد دارد ابتدایی ترین پایه های زیستِ انسانی یعنی سلامت جسمانی او را نیز اینگونه در جامعه ما تهدید می کند. اگر آلودگی هوا، بحران آب، بحران محیط زیست، افسردگی جامعه و هزار چیز دیگر ما را به خود نیاورده، امیدوارم این مرگهای پی در پی در برابر ویروسی که دنیا با عقل و علم دارد راه مقابله با آن را به ما نشان می دهد ما را از این وانفسا نجات دهد.

دکتر عبدالرضا ناصر مقدسی متخصص مغز و اعصاب و درمان بیماری ام اس (MS) در بیمارستان سینا مرکز تحقیقات ام اس