درمان علامتی اختلالات حرکتی در بیماران ام اس

اختلالات حرکتی در بیماران ام اس

اختلالات حرکتی یکی از رایج ترین و شایع ترین علائم بیماری مولتیپل اسکلروزیس (MS) هستند که به دلیل آسیب به سیستم عصبی مرکزی (CNS) در بیماران ایجاد می شوند. این اختلالات می توانند برروی کیفیت زندگی بیماران تأثیر زیادی بگذارند و موجب مشکلاتی همچون کاهش قدرت حرکتی، اختلال در تعادل و هماهنگی، و افزایش خستگی در بیماران ام اس شوند.

” در این مقاله به بررسی درمان های علامتی اختلالات حرکتی در بیماران ام اس خواهیم پرداخت و روش های مختلف درمانی که به بهبود وضعیت بیماران کمک می کنند، معرفی می کنیم. “

نگاهی بر بیماری ام اس

بیماری ام اس یک بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به پوشش محافظت کننده فیبرهای عصبی به نام میلین حمله می کند. این حمله به میلین موجب آسیب به اعصاب و اختلال در انتقال سیگنال های عصبی می شود. بسته به محل آسیب در سیستم عصبی، علائم مختلفی مانند اختلالات حرکتی، حسی، بینایی و شناختی در بیماران مشاهده می شود.

اختلالات حرکتی به ویژه در مراحل پیشرفته بیماری ام اس شایع تر می شوند و شامل موارد زیر هستند:

• ناتوانی در راه رفتن

مشکلاتی مانند لنگش، ضعف در پاها و کاهش تعادل می توانند راه رفتن را برای بیمار دشوار کنند.

• پارستزی و فلج

ضعف عضلانی و در برخی موارد فلج شدن اندام ها ممکن است در بیمار رخ دهد.

• تشنج و اسپاستیسیته

اسپاسم های عضلانی و گرفتگی های غیرارادی عضلات که معمولا در دست ها و پاهای فرد بیمار مشاهده می شود.

• اختلال در هماهنگی و تعادل

مشکل در حفظ تعادل و هماهنگی حرکتی که ممکن است باعث زمین خوردن بیمار شود.

درمان های علامتی اختلالات حرکتی در بیماران ام اس

درمان اختلالات حرکتی در بیماران ام اس و درکل درمان بیماری ام اس معمولا ترکیبی از دارو درمانی (اطلاع درمورد داروهای ام اس MS)، فیزیوتراپی و برخی روش های دیگر است.

درمان بیماری ام اس به طور کلی به دو دسته اصلی تقسیم می شوند: درمان های دارویی و درمان های غیردارویی

۱. درمان های دارویی

• داروهای ضد اسپاسم و شل کننده عضلات

یکی از مشکلات رایج در بیماران ام اس اسپاستیسیته یا گرفتگی های عضلانی است که می تواند باعث درد و محدودیت حرکت شود. داروهای شل کننده عضلات می توانند به کاهش این علائم کمک کنند. از جمله داروهای معمول در این دسته می توان به باکلوفن و دانتولین اشاره کرد. این داروها به کاهش اسپاسم های عضلانی و راحت تر شدن حرکت بیمار کمک می کنند.

• داروهای ضد درد

درد عضلانی و عصبی یکی دیگر از علائم شایع در بیماران ام اس است. برای کنترل درد، از داروهای مسکن مانند استامینوفن، ایبوپروفن و در موارد شدیدتر از داروهای آنتی کونوولسانت یا داروهای ضد تشنج مانند گاباپنتین استفاده می شود.

• داروهای درمان اختلالات تعادل و هماهنگی

بیماران ام اس ممکن است با مشکلات تعادلی و هماهنگی مواجه شوند. در این موارد، داروهای خاصی مانند امانتادین ممکن است به بهبود عملکرد حرکتی و تعادل بدن کمک کنند.

• داروهای ضد خستگی

خستگی یکی از علائم بسیار شایع در بیماران ام اس است که می تواند تاثیر زیادی بر توانایی حرکت و فعالیت های روزانه فرد داشته باشد. داروهایی مانند مودافینیل یا امانتادین می توانند به کاهش خستگی و افزایش انرژی در بیماران کمک کنند.

۲. درمان های غیردارویی

• فیزیوتراپی

فیزیوتراپی ام اس یکی از ارکان اصلی درمان اختلالات حرکتی در بیماران ام اس است. با استفاده از تمرینات خاص، فیزیوتراپیست می تواند به تقویت عضلات، بهبود هماهنگی و افزایش انعطاف پذیری بیمار کمک کند. در فیزیوتراپی، بیمار با تمرینات تقویتی، کششی و کار با دستگاه های خاص می تواند حرکت های بهتری داشته باشد. همچنین تمرینات فیزیوتراپی به کاهش خطر زمین خوردن و بهبود تعادل بیمار کمک می کند.

• حرکات درمانی

حرکات درمانی نیز می تواند برای تقویت ماهیچه های ضعیف و بهبود عملکرد حرکتی مؤثر باشد. در این روش، بیمار تحت نظارت فیزیوتراپیست به انجام تمرینات خاصی برای تقویت عضلات و بهبود دامنه حرکتی می پردازد.

• تمرینات تعادلی

تمرینات تعادلی جزء اساسی درمان اختلالات حرکتی در ام اس هستند. این تمرینات می توانند با تقویت عضلات مرکزی بدن و بهبود وضعیت ایستادن و حرکت، از خطر افتادن و آسیب های مرتبط با آن جلوگیری کنند.

• تراپی های آب

تمرینات آبی یکی از روش های موثر در درمان بیماران ام اس است. شنا و تمرینات آبی با کاهش وزن بدن و بهبود حرکات مفاصل، فشار را از روی عضلات و مفاصل بیمار کاهش می دهند و به بهبود حرکت کمک می کنند. این روش به ویژه در بیماران مبتلا به اسپاستیسیته مفید است.

۳. درمان های مکمل و جایگزین

• طب سوزنی

برخی بیماران ام اس از درمان های مکمل مانند طب سوزنی برای کاهش درد و اسپاسم های عضلانی استفاده می کنند. تحقیقات اولیه نشان داده است که طب سوزنی می تواند به کاهش درد و بهبود حرکت در برخی بیماران کمک کند، اما این روش باید تحت نظر پزشک و به عنوان یک درمان تکمیلی استفاده شود.

• ماساژ درمانی

ماساژ درمانی یکی دیگر از روش های مورد استفاده برای کاهش تنش های عضلانی و بهبود جریان خون در بیماران ام اس است. این روش می تواند به کاهش اسپاسم ها، درد و بهبود وضعیت کلی بدن کمک کند.

• تغذیه مناسب

داشتن رژیم غذایی متعادل و غنی از مواد مغذی، به ویژه در کنترل وزن و حفظ قدرت عضلانی بیمار، اهمیت زیادی دارد. مصرف مواد غذایی ضد التهابی و تقویت سیستم ایمنی مانند اسیدهای چرب امگا 3 و آنتی اکسیدان ها می تواند به بهبود شرایط بیماران ام اس کمک کند.

خلاصه مطلب

” درمان اختلالات حرکتی در بیماران ام اس یک فرآیند چند جانبه است که نیاز به ترکیب دارو درمانی و روش های غیردارویی دارد. انتخاب درمان مناسب بستگی به شدت علائم، شرایط فردی بیمار و مرحله بیماری نیز دارد. درمان های علامتی مانند داروهای ضد اسپاسم، فیزیوتراپی، و درمان های مکمل می توانند به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کرده و میزان تحرک و استقلال آنها را افزایش دهند. از این رو، مدیریت جامع و چند جانبه برای بیماران ام اس توسط متخصص مغز و اعصاب خوب، ضروری است و می تواند به بهبود عملکرد حرکتی و کاهش علائم بیماری کمک کند. “

دکتر عبدالرضا ناصر مقدسی متخصص مغز و اعصاب و درمان بیماری ام اس (MS) در بیمارستان سینا مرکز تحقیقات ام اس

📝 نویسنده: دکتر عبدالرضا ناصر مقدسی